Ο όρος χαρτογράφηση σπίλων, συνήθως αναφέρεται σ’ ένα πρόγραμμα ελέγχου για άτομα που έχουν αυξημένες πιθανότητες να προσβληθούν από κακόηθες μελάνωμα, ή άλλο καρκίνωμα του δέρματος. Συνήθως περιλαμβάνει κλινική εξέταση του δέρματος και δερματοσκόπηση, προκειμένου να προσδιορισθούν και ν’ αξιολογηθούν κάποιες επικίνδυνες αλλοιώσεις.
Ο στόχος της χαρτογράφησης σπίλων είναι να διαγνώσει το μελάνωμα, όσο το δυνατόν σε πιο πρώιμο στάδιο, εντοπίζοντας νέους σπίλους, ή μεταβολές σε ήδη υπάρχοντες. Αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να είναι ύποπτα για μελάνωμα, αν οι αλλοιώσεις παρουσιάζουν διαταραχές στη δομή τους στην κλινική εξέταση, ή στη δερματοσκόπηση. 

Πλεονεκτήματα της χαρτογράφησης :
-Προσδιορίζει αν η συγκεκριμένη αλλοίωση είναι νέα, ή παλιά, η εικόνα της οποίας έχει αλλάξει.
-Αν ο γιατρός αποφασίσει ότι η αλλοίωση πληροί τις προϋποθέσεις για αφαίρεση, αυτό μπορεί να γίνει σε πολύ αρχικό στάδιο, με μια μικρή και εύκολη επέμβαση, μειώνοντας την πιθανότητα μελανώματος .
-Αν η αλλοίωση είναι νέα, ή έχει αλλάξει, αλλά δεν πληροί τις προϋποθέσεις για αφαίρεση, μπορεί να γίνει νέα απεικόνισή της και να εξετασθεί προσεκτικά.
-Δερματικές αλλοιώσεις που δεν παρουσιάζουν ύποπτη εικόνα, ή η εικόνα τους δεν έχει αλλάξει, είναι απίθανο να είναι μελάνωμα και δεν χρειάζεται ν’ αφαιρεθούν, μειώνοντας έτσι το κόστος και τον κίνδυνο και αποφεύγοντας πιθανές επιπλοκές από μια επέμβαση.

Μειονεκτήματα της χαρτογράφησης:
-Μπορεί να υπάρχει μελάνωμα σε κάποιο κρυφό σημείο που δεν απεικονίζεται, όπως στο κρανίο, ή στα γεννητικά όργανα.
-Το μελάνωμα σε αρχικό στάδιο μπορεί να μοιάζει με φυσιολογικό σπίλο, ή άλλη καλοήθη αλλοίωση του δέρματος και να διαφύγει της προσοχής (ψευδώς αρνητικό).
-Μια ακίνδυνη αλλοίωση μπορεί να διαγνωσθεί λανθασμένα ως μελάνωμα, δημιουργώντας έτσι πανικό και οδηγώντας σε μια άσκοπη επέμβαση (ψευδώς θετικό).
-Το μελάνωμα μπορεί ν’ αναπτυχθεί γρήγορα, ιδιαίτερα το οζώδες μελάνωμα. Μπορεί ν’ αποκτήσει επικίνδυνες διαστάσεις πριν από την προγραμματισμένη επόμενη χαρτογράφηση.
-Η διαδικασία πιθανόν να είναι ενοχλητική.